Promotieonderzoek naar optimale leefomgeving voor mensen met Korsakov
Annelies van Rijn werkt als psycholoog en is een promotieonderzoek gestart naar het optimaliseren van de leefomgeving van mensen met het syndroom van Korsakov. Een deel van mensen met Korsakov woont in een verpleeghuis, maar zij hebben behoefte aan een stap zelfstandiger.
“Bewoners met Korsakov voelen zich niet snel thuis in een verpleeghuis, bij opname zijn mensen gemiddeld 56 jaar en als dit je eindstation is qua wonen, dan is dat moeilijk. De jongste bewoner is 37 bijvoorbeeld”, zegt Annelies.
“Het ziektebeeld is ook anders dan bij andere mensen die in een verpleeghuis wonen. De situatie gaat niet per se achteruit zoals bij dementie het geval is. Als je weer vitamine B1 binnenkrijgt en stopt met drinken kan de ziekte zich stabiliseren en kun je opnieuw iets aanleren. Saffier zoekt al langer naar een juiste woonvorm voor mensen met Korsakov die stabiel zijn en behoefte hebben aan een stap zelfstandiger. In het verleden zijn er individuele casussen geweest van bewoners die naar een beschermd wonen locatie zijn verhuisd. We merkten echter dat de verslaving weer op de voorgrond kwam te staan. Bewoners konden zich er bijvoorbeeld niet toe zetten om te douchen maar ze lieten zorgpersoneel niet meer binnen. Het is altijd zoeken naar de juiste balans: ‘Hoe kunnen we meer ingaan op de wens van een persoon met Korsakov maar wel de zorg leveren die nodig is?’
Hetzelfde dilemma
Omdat ik projectleider ben geweest en met meerdere woonzorgcentra in aanraking kwam merkte ik dat meerdere met hetzelfde dilemma zitten. Het lijkt mij goed om de kennis te bundelen op één plek. Zodat we samen als woonzorgcentra best practices kunnen delen en inspiratie kunnen opdoen. Ik heb Universitair Netwerk voor de Care Zuid-Holland (UNC-ZH) benaderd voor mijn promotieonderzoek. Wilco Achterberg is mijn promotor en Miriam Haaksma, assistent professor ondersteunt mij bij het uitvoeren van het onderzoek.
Het bureau van het Korsakov Kenniscentrum heeft een online vragenlijst uitgezet bij alle verpleeghuiszorginstellingen die lid zijn van het Korsakov Kenniscentrum. In die vragenlijst wordt gevraagd naar de manier waarop zij het woon- en leefmilieu hebben vormgegeven en hoe er wordt omgegaan met de behoefte naar zelfstandigheid van een deel van de bewoners. Vijfenzestig procent van de respondenten heeft de vragenlijst ingevuld. Deze hoge respons geeft wel aan dat het onderwerp leeft. Ook zijn er afspraken gemaakt voor verdiepende interviews. Eind april start ik met een analyse van de antwoorden en zal daarna de resultaten en best practices van het eerste deel van het onderzoek terugkoppelen. We richten ons niet alleen op grote veranderingen. Ook best practices die gemakkelijk in bestaande situaties of woonlocaties zijn geïmplementeerd, worden bekeken.
Pilotstudie op kleine schaal
Het tweede deel van het onderzoek verricht ik bij Saffier. Er komt een pilot waarbij de eerste deelstudie de basis zal vormen hoe we dit gaan vormgeven. Hierin zullen bewoners, die behoefte hebben aan zelfstandiger wonen én van wie het MDO-team denkt dat zij het aankunnen, bij wijze van proef op een andere locatie binnen Saffier wonen, die is ingericht om het gevoel van zelfstandigheid te vergroten. Ik zal een voor-, tussen – en nameting doen en onderzoeken of het in de eerdergenoemde behoefte van de bewoner voldoet en wat de bevorderende en belemmerende factoren zijn.
Uiteraard deel ik de resultaten uit het onderzoek en de best practices met de verpleeginstellingen. Ook daar zal het bureau van Korsakov Kenniscentrum mij bij helpen.”
Annelies is verbonden aan Domus Nostra/Regionaal Expertisecentrum Korsakov Saffier.
Een klankbordgroep adviseert Annelies bij haar promotieonderzoek. In de klankbordgroep zitten: Cynthia Vogeler, directeur Korsakov Kenniscentrum; Sander Bonnet, mentor en lid cliëntenraad Domus Nostra; Ineke Gerridzen, specialist ouderengeneeskunde en gepromoveerd onderzoeker Atlant; Willem van Bork, voormalig medisch adviseur voor een zorgverzekeraar; Arjan Nugteren, zorgprofessional Domus Nostra.