Waarom foutloos leren bij mensen met Korsakov goed werkt
Het aanleren van nieuwe vaardigheden door de interventie ‘Foutloos leren bij Korsakov’ verbetert de kwaliteit van leven bij mensen met het syndroom van Korsakov en vermindert gedragsproblemen. De interventie is dan ook door de erkenningscommissie van Vilans erkend als ‘effectief volgens eerste aanwijzingen’. Landelijke kennisorganisatie voor de langdurige zorg Vilans interviewt n.a.v. deze erkenning trainer Ans Oosterwechel.
Onlangs is de methode ‘Foutloos leren bij Korsakov’ erkend als goed werkende interventie. Terecht, vindt Ans Oosterwechel inhoudelijk coach Korsakov bij ZorgAccent. ‘Het is een prachtige manier waarmee je mensen een stukje van hun leven teruggeeft. Je richt je hiermee op wat ze nog wel kunnen.’
De methode Foutloos leren is ontwikkeld door het Korsakov Kenniscentrum (KKC) waar Ans ook de training geeft. Een praktijkgerichte training die een belangrijke bijdrage levert aan de implementatie van de interventie. De begeleider leert de persoon met Korsakov een vaardigheid aan door een stappenplan. Denk hierbij aan vaardigheden als slaapkamer schoonmaken, telefoneren en helpen koken. Door dit steeds weer op dezelfde manier te herhalen slijt de vaardigheid als het ware vanzelf in. Bij het syndroom van Korsakov wordt het geheugen aangetast, maar het geheugen dat wordt aangesproken door ‘leren door te doen’ blijft gedeeltelijk bespaard. Foutloos leren richt zich dan ook op deze vorm van leren.
Zo normaal mogelijk
Zorgaccent werkt al heel lang met de foutloos-leren-methode bij hun bewoners met Korsakov. Het is bij hen ingebed in het dagprogramma en vast onderdeel van hun therapeutisch milieu. Ans: ‘Het helpt voor het thuisgevoel van cliënten om alles zo normaal mogelijk te laten verlopen. Dan is het fijn als ze hun steentje bij kunnen dragen. Thuis moesten ze immers ook de huishouding doen. We streven er dan ook naar om de verantwoordelijkheid van onze cliënten zo groot mogelijk te laten zijn.’
Niemand wil als patiënt behandeld worden
Foutloos leren bevordert daarnaast het levensgeluk van mensen met Korsakov. Ans: ‘Onze cliënten zijn relatief jong en staan nog midden in het leven. Ze willen zich net als iedereen ontwikkelen en daar horen het leren van nieuwe vaardigheden bij. Het is fijn voor mensen met Korsakov om te ervaren dat ze nog dingen zelf kunnen. Niemand wil namelijk als patiënt behandeld worden. Vanuit dat idee is het onlogisch om mensen allerlei therapieën te laten doen en de gewone dagelijkse activiteiten door professionals uit te laten voeren.’
Terugkerende taken geven houvast
De mate waarin mensen nog activiteiten kunnen doen verschilt wel. Ans: ‘Sommige cliënten kunnen alleen nog hele kleine taken uitvoeren. Bijvoorbeeld het openen van gordijnen. Maar we hebben ook cliënten die een fors dagprogramma hebben en samen heel veel kunnen. Bij al deze cliënten zien we dat taken die steeds terugkomen een bepaalde houvast geven. Die vaste rituelen zijn extra belangrijk voor mensen met geheugenproblemen. Wanneer ze weten wat er van hen verwacht wordt, durven ze meer van zichzelf te laten zien.’
Klein vast team
Wanneer een organisatie ‘Foutloos leren’ wil invoeren, vraagt dat wel het één en ander. Ans: ‘Het is niet iets wat je er zomaar even bijdoet. Aan de voorwaardenkant moet het echt goed geregeld zijn. Denk aan voldoende personeel en tijd om te kunnen trainen. Bij ons werkt Foutloos leren goed omdat we met kleine, vaste teams werken. Belangrijk, want als die ene collega de activiteit net wat anders aanleert, is het geen foutloos leren meer. Bij een groot team gaat dat natuurlijk al heel snel mis.’
Het interview is via deze link te lezen.
Meer informatie over de training Foutloos Leren.