“Casemanagers Korsakov kunnen een essentiële rol spelen”

In de zorgstandaard – die op dit moment volop wordt ontwikkeld en op hoofdlijnen weergeeft waaraan goede multidisciplinaire Korsakovzorg moet voldoen – is één van de aanbevelingen dat casemanagers Korsakov een vaste plaats moeten krijgen in het zorglandschap. Het promotieonderzoek van Iris Gijsberts, senior beleidsmedewerker bij Salios, levert een waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling van dit vakgebied.

“Langzaam maar zeker ontstond het idee voor mijn promotieonderzoek over passende ambulante zorg voor mensen met Korsakov, en dan met de name de rol die gespecialiseerde casemanagers hierin kunnen vervullen”, vertelt Iris. “Zij verlenen zelf ondersteuning aan cliënten en zijn met name verantwoordelijk voor de coördinatie van de ambulante zorg. Zij kunnen het totaalbeeld overzien en ervoor zorgen dat de juiste hulpverleners op het juiste moment worden ingezet. De cliëntreis van mensen met Korsakov kent veel knelpunten, waarop een casemanager perfect kan inspelen.

De zorg voor bewoners met Korsakov is binnen het verpleeghuis goed georganiseerd, maar tegelijkertijd is er een groeiende wens om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. “Maar over de begeleiding en zorg voor thuiswonende cliënten met Korsakov weten we veel minder. Hoe gaan we daarmee om?” Iris vroeg het zich hardop af en voelde de behoefte om het vraagstuk doelmatig aan te pakken. Waarvan akte: haar onderzoek naar de essentiële rol die casemanagers kunnen vervullen, is in volle gang.

Voor en door casemanagers
Iris prijst zich gelukkig met het team dat bij haar onderzoek betrokken is: "Promotor Robbert Huijsman is verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en is expert op het gebied van integrale ouderenzorg, dementiezorg en casemanagement dementie. Jeroen van Wijngaarden en Erik Oudman zijn de co-promotoren. Jeroen weet ontzettend veel van kwalitatief onderzoek en netwerksamenwerking in de zorg. Erik heeft zich als GZ-psycholoog en onderzoeker toegewijd aan het syndroom van Korsakov.”

Maar de échte hoofdrolspelers in dit hele verhaal zijn de casemanagers zelf. "Vanuit het Korsakov Kenniscentrum werd de vakgroep casemanagers bij elkaar gebracht. Met hen heb ik in eerste instantie gespard: welke thema’s spelen en waar is behoefte aan? Het werd vrij snel duidelijk dat ze graag samen op zoek gaan naar houvast. De werkwijze verschilt per regio, ze hebben een andere manier van samenwerken met andere domeinen en geven allemaal hun eigen invulling aan hun vak. Dat geeft op zich niet, maar ze gaven aan behoefte te hebben aan duidelijkheid: wat doen we precies en tot hoever reikt onze verantwoordelijkheid?”

Een competentieprofiel bestaat nog niet. “De uitkomst van de gesprekken met de casemanagers was dan ook dat het hen erg zou helpen als dat profiel er komt. Dus werden competenties het onderwerp van het eerste onderzoek in mijn promotietraject, dat uit vier onderzoeken bestaat.”

“Het is ontzettend waardevol 
om als onderzoeker 
zo dicht bij de praktijk te staan”

Schieten op voorstel
“In mijn literatuurstudie heb ik gekeken naar wat geschreven is over competenties van casemanagers die in gerelateerde vakgebieden werken, zoals psychiatrie, dementie en verslavingszorg. Met de kennis die ik heb, maakte ik de vertaalslag naar de Korsakovdoelgroep. Op 10 juni kwam de vakgroep casemanagers bij elkaar. Bij hen heb ik mijn voorstel getoetst. We namen alle punten – van de inhoud en de titel tot de formulering – gezamenlijk door en er was opnieuw ruimte om opmerkingen toe te voegen. Daarna konden de casemanagers aangeven in hoeverre zij het eens waren met elkaars suggesties.”

Iris is nu aan de slag met het verwerken van de feedback op haar voorstel. “Over het proces en het voorstel schrijf ik vervolgens een artikel. Het aangepaste voorstel gaat ook naar het Korsakov Kenniscentrum om uit te werken tot een volwaardig competentieprofiel. Het aangepaste voorstel verwacht ik binnenkort met de vakgroep te kunnen delen. Ik ben heel blij met deze samenwerking: de casemanagers willen graag aan de slag met de ontwikkeling en positionering van hun vakgebied en met de vormgeving van integrale zorg en ondersteuning in de thuissituatie. Ik hoop daaraan een bijdrage te kunnen leveren de komende jaren.”

Iris’ enthousiasme is voelbaar. “Het is ontzettend waardevol om als onderzoeker zo dicht bij de praktijk te staan. Als ik op mijn werk kom, sta ik in direct contact met onze doelgroep. En alle ideeën voor mijn onderzoek kan ik afstemmen met de casemanagers zelf, de bevlogen mensen om wie het gaat. Het lijkt me fantastisch om samen hun vak en daarmee de zorg voor mensen met Korsakov naar een hoger niveau te tillen.”